Τα αναγνωστικά και η θρησκευτική παράδοση

Η εμφάνιση της θρησκείας μέσα στα αναγνωστικά βιβλία πραγματοποιείται κυρίως με βάση την παράθεση των θρησκευτικών εορτών της χριστιανικής πίστης και της θρησκευτικής παράδοσης της Ελλάδας. Χαρακτηριστικές αναφορές γίνονται για τις γιορτές των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς, της Μεγάλης Παρασκευής, της Ανάστασης, της Λαμπρής αλλά και για την μορφή και τον ρόλο της Παναγίας στη χριστιανική ορθόδοξη πίστη. Η Ορθοδοξία άλλωστε κατέχει βασικό ρόλο στην διαμόρφωση της πολιτισμικής ταυτότητας του έθνους. Επιπλέον, δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα των προσευχών των παιδιών προς τον Θεό και την Παναγία, οι οποίες ενυπάρχουν στα περισσότερα αναγνωστικά. Παρουσιάζεται ο Θεός, ως ο απόλυτος προστάτης της ελληνικής φυλής και οι Έλληνες αποτελούν τον αγαπημένο του λαό. Παρατηρείται λοιπόν, μία πάγια αντίληψη περί «ελληνικότητας» του χριστιανισμού. Οι προσευχές λειτουργούν ως παρακλήσεις και ικεσίες των ανθρώπων για την υγεία, την ειρήνη και την αγάπη μεταξύ των μελών μιας οικογένειας αλλά και του κοινωνικού συνόλου ευρύτερα. (εικ.49, εικ.50, εικ.51, εικ.52)

Όσο προχωράμε από τάξη σε τάξη, η προστασία του Θεού γίνεται ολοφάνερη μέσω των «παρεμβάσεων» του. Στο σχολικό εγχειρίδιο της Δ΄ τάξης, οι άνθρωποι, συγκεκριμένα « το μικρό ναυτόπουλο», προσεύχεται στον Θεό, να σώσει αυτόν και το πλήρωμα του πλοίου από την μεγάλη τρικυμία που είχε ξεσπάσει. Το αποτέλεσμα, όπως ήταν αναμενόμενο βέβαια, ήταν να γλιτώσουν όλοι από τον κίνδυνο εξαιτίας της θεϊκής παρέμβασης.

Αξίζει να δοθεί προσοχή στο όνομα του πλοίου «Άφοβος», όπου δηλώνεται έμμεσα, η γενναιότητα του πληρώματος και των ανθρώπων που το διοικούν. Το μεταξικό καθεστώς προσπαθεί να τονώσει για μια φορά ακόμα, το φρόνημα των νέων παιδιών. Η επιτυχής έκβαση οφείλεται στην αποφασιστικότητα του ναυτόπουλου αλλά πάντα με τη βοήθεια του Θεού. Απουσιάζει έντονα το ορθολογικό στοιχείο και τη θέση του καταλαμβάνει η μαντική σκέψη. Η μητέρα ως καλή παιδαγωγός έδωσε στο γιό της, την καλύτερη συμβουλή. Ανέθρεψε το παιδί της, με τα χριστιανικά, μεταξικά ιδεώδη.

Το καινούριο στοιχείο, το οποίο προστίθεται εδώ, είναι το μεταφυσικό στοιχείο παρουσίασης του Θεού, ως ο χριστιανικός Θεός, ο οποίος προστατεύει την Ελλάδα, συγκεκριμένα με το « Εγώ είμ’ Ελληνικό παιδί κι ο Πλάστης με φυλάει!» Διακρίνεται εδώ, ο φιλελληνισμός του Θεού και ταυτίζεται η ελληνικότητα με τον χριστιανισμό.