Το αναγνωστικό κυκλοφορεί το 1929 και πραγματοποιεί άλλες δύο εκδόσεις έως το 1933.

Η γλώσσα του είναι δημοτική, ρέουσα, απλή, ζωντανή και κατάλληλη για παιδιά της συγκεκριμένης ηλικίας.

Το περιεχόμενό του χωρίζεται σε εφτά θεματικές ενότητες που καλύπτουν παραδοσιακά θέματα.

Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζονται οι χαρές της εργασίας και καυτηριάζεται η οκνηρία, η φιλαργυρία και η ασωτία. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται επίσης για τη φιλαργυρία, με παραδείγματα προς αποφυγήν.

Στη δεύτερη ενότητα, τα κείμενα περιστρέφονται γύρω από αρετές όπως η τιμιότητα, και η φιλαλήθεια, ενώ παρουσιάζονται, με αρνητική ματιά, θέματα προς αποφυγή της κλοπής. Χαρακτηριστικό είναι εδώ ένα κείμενο με τίτλο «Αυτό δεν μου το είπε κανείς», το οποίο είναι διασκευή από το ομώνυμο διήγημα του Ανδρέα Καρκαβίτσα και τελειώνει χαρακτηριστικά: «Έτσι λοιπόν, παιδί μου, έζησα με την αλήθεια και με την αλήθεια θέλω να πεθάνω».

Βασισμένα στα καλά της οικογενειακής αγάπης και στις καλές σχέσεις που πρέπει να έχουμε με τους συνανθρώπους μας είναι τα κείμενα της τρίτης ενότητας.

Ενδιαφέρουσα είναι η άποψη των συγγραφέων για τα χαρακτηριστικά που πρέπει να συγκεντρώνει η ιδανική γυναίκα:

«Η Αθηναϊδα είχε πολλά χαρίσματα σπάνια ομορφιά, μα και μυαλό δυνατό και καλή καρδιά. Αυτά τα χαρίσματα και τα γράμματα που έμαθε, έκαμαν την Αθηναϊδα ξεχωριστή γυναίκα. Ήξερε φιλοσοφία, γνώριζε τους ποιητές και μιλούσε με μεγάλη ευγλωττία» (σελ.
39)

Στην τέταρτη ενότητα, η ευγνωμοσύνη και η δικαιοσύνη είναι οι υπέρτατες αρετές που κυριαρχούν στα κείμενα, με πολλά παραδείγματα καλών πράξεων, που έχουν αποδέκτες τους 10χρονους μαθητές και με αρνητικά παραδείγματα προβάλλεται η αποφυγή της αχαριστίας.

Η ευγνωμοσύνη πάντα ανταμείβεται? η Μαρία η κόρη της χήρας του αξιωματικού κληρονομεί ένα εκατομμύριο γιατί δεν ξέχασε τον ευεργέτη της:

«Κι η φτωχή ορφανή έζησε στο εξής ευτυχισμένη, όχι τόσο γιατ’ είχε πλούτη, παρά γιατ’ είχε ευγενικά αισθήματα κι ήξερε να μεταχειρίζεται τα πλούτη της με τρόπο, ώστε να κάνει ευτυχισμένους κι άλλους πολλούς» (σελ. 52).

Η δράση του Βασίλειου του Βουλγαροκτόνου προβάλλεται έντονα:

«Αφού κατανίκησε τους Βουλγάρους και μπήκε νικητής στην πρωτεύουσά τους, την Αχρίδα, κι έκαμε πάλι τη Βουλγαρία επαρχία της μεγάλης ελληνικής αυτοκρατορίας, ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄ αποφάσισε να πραγματοποιήση έναν παλιό του πόθο: να επισκεφθή την Ελλάδα και την Αθήνα (σελ. 57).

«Παντού ο θεσσαλικός λαός υποδεχόταν με χαρά και μ’ ενθουσιασμό το μεγάλο αυτοκράτορα, που έσωσε την πολύπαθη χώρα από τις βουλγαρικές επιδρομές» (σελ. 58).

«Απ’ όλη την Αττική και την Ελλάδα έχουν μαζευθεί πλήθη λαού, για να υποδεχθούν το νικηφόρο αυτοκράτορα. Άντρες και γυναίκες, νέοι, γέροι και παιδιά, με τα γιορτινά τους φορέματα, πλημμυρίζουν από τόνα μέρος κι από τάλλο το δρόμο, που οδηγεί στην Ακρόπολη, καθώς και τους ολόγυρα λόφους. Και σε λίγο παρουσιάζεται και περνά με την ακολουθία του ο Βασίλειος, Με πόση χαρά, με πόσον ενθουσιασμό τον υποδέχεται και τον ζητοκραυγάζει ο λαός εκείνος που τον λατρεύει!….Ο γηραιός βράχος λαμπρύνεται τώρα από την αυτοκρατορική πομπή. Ο δαφνοστεφανωμένος αυτοκράτορας περιστοιχίζεται από τους γενναίους αξιωματικούς του και με αργό βήμα, βαθιά συγκινημένος, ανεβαίνει τα μαρμάρινα σκαλιά» (σελ. 59).

Παράλληλα δίνεται η ευκαιρία να προβληθεί το θέμα της Μακεδονίας και τα δεινά που υπέστη από τους Βουλγάρους.

«Η Μακεδονίας μας υπόφερνε πολλά βάσανα από μιαν άγρια φυλή, που για τη δυστυχία μας ήρθε και φώλιασε στον τόπο μας» Το εγγόνι έκοψε εδώ τη διήγηση με την ερώτηση:
«Για του Βουλγάρους θέλεις να πης, παππού;» «Α! τι βάσανα υπόφερε η χώρα μας απ’
αυτούς τους ανθρώπους! Δεν λέγουνται, παιδί μου! Σαν κατάρα έπεφταν στις χώρες και στα χωριά μας? Έσφαζαν, βασάνιζαν, ρήμαζαν, άρπαζαν ό, τι μπορούσαν και γίνονταν άφαντοι. Ησυχάζαμε για λίγον καιρόν. Μα έπειτα άξαφνα πάλι κι απάντεχα είχαμε τα ίδια. Αυτό γινόταν για πολλά χρόνια, ώσπου ανέβηκε στο θρόνο ο μεγάλος αυτοκράτοράς μας, ο

Βασίλειος ο Β΄. Αυτός κατόρθωσε, έπειτα από σαράντα χρονών τρομερό πόλεμο, να τους καταστρέψη» (σελ. 63).

«Παιδί μου Γρηγόρη, του λέει, δεν πάει να χαθής εσύ. Εσένα σε χρειάζεται η πατρίδα. Τώρα κρατείς εσύ το όπλο. Έχεις οικογένεια, θα κάμνης κι άλλα χέρια για την πατρίδα»…Ζήσε εσύ για τη Μακεδονία μας» (σελ. 67).

«Η Μακεδονία έχει πολλά παλικάρια σαν κι εμένα κι ακόμη καλύτερα». (σελ. 67)

«Σκυλιά, τους λέει, ό,τι και να κάμετε, η Μακεδονία δική μας είναι!» (σελ. 68)(ενοεί τους
Βούλγαρους)

Ακολουθούν κείμενα στα οποία προβάλλεται η αυτοθυσία σε καιρό πολέμου για την τιμή της πατρίδας, ενώ στην έκτη ενότητα φιλοξενούνται κείμενα πάλι γύρω από αυτό το θέμα, δηλαδή την αυτοθυσία για την πατρίδα, αλλά αυτή τη φορά σε καιρό ειρήνης.

Ακολουθεί το διήγημα από το οποίο πήρε και το όνομά του το αναγνωστικό, «ο πύργος του Βοσπόρου» (διασκευή από το ομώνυμο έργο του Κ. Ράδου) που ξετυλίγεται σε 17 συνέχειες. Το κείμενο έχει ως θέμα την αυτοθυσία τον καιρό του πολέμου (σελ. 70-101).

Μέσα στο κείμενο προβάλλονται οι αρετές των παλικαριών:

«Ένας από τους βυζαντινούς άρχοντες που έλαβαν μέρος σ’ αυτή την εκστρατεία, ήταν κι ο μοναχογιός του γερο_Μελιγούα, ο Μιχαήλ. Ήταν αληθινό παλικάρι. Γενναίος, ατρόμητος και όμορφος πολύ» (σελ. 70)

«Ο Γρηγόρης έζησε, πολέμησε για την πατρίδα, έστειλε και το γιο του στο στρατό, και τώρα, γέρος, λέει παραμύθια στον εγγονό του…Για να γίνεις συ μια μέρα γενναίο παλικάρι, πέθανε ο γέρο-Νικήτας…Θυμάσαι τι μου είπε; «Εγώ είμαι στον κόσμο ολομόναχος. Εσύ θα χαρίσης γιους κι εγγόνια στην πατρίδα» (σελ. 69).

«Οι σάλπιγγες σαλπίζουν έφοδο κι οι Έλληνες ορμούν άφοβοι εναντίον του αραβικού που ερχόταν από πίσω τους..Μάταια οι εχθροί προσπαθούν να τους φοβίσουν με τα αμέτρητα βέλη που τους ρίχνουν» (σελ. 85).

«Τώρα δεν μπορώ πια να πολεμήσω. Μπορώ όμως ακόμα να θυσιασθώ για την πατρίδα. Εσύ δεν έχεις δικαίωμα να θυσιάσης έτσι ανώφελα τη ζωή σου» (σελ. 68.)

«Εύγε, Μιχαήλ Μελιγούα!» του λέει κατευχαριστημένος ο Λέων Ίσαυρος. «Αυτό που έκαμες είναι ηρωικό». –«Το χρέος μου, δέσποτα, τίποτε περισσότερο» αποκρίνεται με μετριοφροσύνη ο ήρωας» (σελ. 88).

Ταυτόχρονα ψέγονται άλλα χαρακτηριστικά και ιδιότητες που τείνουν να χαρακτηρίζουν άτομα:

«Ήταν περήφανοι, φαντασμένοι, ακατάδεχτοι στους κατώτερους κι όχι τόσο ειλικρινείς στους ανώτερους και τους ίσους…» (σελ. 70).

«Γιατί ήταν σταθερός, ίσιος, τίμιος? γιατί δεν εννοούσε να γυρίζη καταπώς φυσούσε ο αγέρας, όπως γύριζαν μερικοί άλλοι και γλίτωναν, στις αναμπουμπούλες, το κεφάλι τους και τα υπάρχοντά τους, σαν καλή ώρα οι Βουκιλλάριοι» (σελ. 74)

Αλλά και τα προτερήματα που πρέπει να χαρακτηρίζουν τις γυναίκες προβάλλονται στο πρόσωπο μιας νέας, της Υπατίας:

«Για κάθε ζήτημα ήξερε να μιλά με γνώση και με κρίση ανώτερη από την ηλικία της…Εργαζόταν από το πρωί ως το βράδυ? σκούπιζε, μαγείρευε, έρραβε, κεντούσε, φρόντιζε για όλα. Ήταν η ψυχή κι η χαρά του σπιτιού. Αυτή υπηρετούσε τους δυό άντρες στο τραπέζι? αυτή τους κρατούσε ύστερα συντροφιά ως την ώρα που νύσταζε. Σηκωνόταν πρώτη και πλάγιαζε τελευταία. Και κει που είχε τόσες ασχολίες και φροντίδες, πάλι έβρισκε καιρό να κάνη περιπάτους στα γύρω υψώματα, να μαζεύη λουλούδια και να στολίζη μ’ αυτά όλο το σπιτάκι» (σελ. 76).

Η τελευταία ενότητα περιλαμβάνει θέματα παρμένα από τη φύση και τη ζωή. Στα κείμενα αυτά δίνονται αναλυτικά χρηστικές πληροφορίες για διάφορα ζώα, την καμήλα, τη στρουθοκάμηλο, το αραβικό άλογο, το λιοντάρι και τον καρχαρία, ενώ παρουσιάζονται και ιστορίες με κεντρικά πρόσωπα παιδιά και ζώα. Το βιβλίο στις τελευταίες σελίδες του, παρουσιάζει ποιήματα γνωστών ποιητών, αλλά και παρμένα από τη λαϊκή παράδοση και κλείνει με ένα ξεχωριστής ευαισθησίας και ομορφιάς ποίημα του Ζαχαρία Παπαντωνίου με τίτλο «Η κατάρα του πεύκου» κι έξοχα διδάγματα για την καταστροφή που φέρνει η κοπή των δέντρων.