Με τον αναγκαστικό νόμο 952/1937 και την ίδρυση του Οργανισμού Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων (Ο.Ε.Σ.Β.), πιστοποιήθηκε η πρόθεση της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά να ασκήσει συγκεντρωτική πολιτική στο χώρο του βιβλίου ελέγχοντας πλήρως τον πολιτικό- ιδεολογικό προσανατολισμό της ελληνικής κοινωνίας. Στο εξής, καθίσταται ακόμη πιο σημαντικός ο ρόλος που θα επωμιστούν τα σχολικά βιβλία, ελεγχόμενα από το κράτος και με περιεχόμενο απόλυτα συμβατό προς τις επιταγές της εκάστοτε πολιτικής συγκυρίας. Άλλωστε, αποτελούσαν πλέον το ιδεώδες εργαλείο επιβολής αρνητικών συναισθημάτων προς τις σοσιαλιστικές ιδέες αλλά και το μέσο για την ταυτόχρονη διασπορά των ιδεολογικών αρχών της «4ης Αυγούστου».

Ενδεικτική της ιδεολογικής χρήσης του παρελθόντος μπορεί να θεωρηθεί και η κατανομή των ιστορικών περιεχομένων στα αναγνωστικά βιβλία για τις μεγαλύτερες κυρίως τάξεις του δημοτικού, τόσον όσον αφορά στα θέματα που επιλέγονταν προς ανάλυση όσο και στην έκταση που δινόταν σε αυτά. Όσον αφορά στην εποχή του μεσοπολέμου και ιδιαίτερα της μεταξικής περιόδου, από τη μελέτη της σχετικής αρθρογραφίας στα εκπαιδευτικά περιοδικά της εποχής προκύπτει ότι τα αναγνωστικά ήταν τα μόνα βιβλία που γνώριζαν οι μαθητές και γι’ αυτό χρησιμοποιήθηκαν κατά κύριο λόγο για την προαγωγή της «εθνικής αγωγής». Στην προκήρυξη που δημοσιεύτηκε το 1938 για τη συγγραφή των νέων αναγνωστικών, ως βασικοί τους στόχοι τέθηκαν η προώθηση της εθνικής διαπαιδαγώγησης και η συγκέντρωση κι εμψύχωση «όλων των καλλιεργούμενων από το δημοτικό σχολείο ενδιαφερόντων». Η ιστορική πληροφορία εξακολουθούσε να έχει αξία και να βρίσκει μία θέση στη σχολική ιστορία, όποτε εισήγαγε γεγονότα, πρόσωπα αλλά και νοοτροπίες με κεντρική θέση στην εθνική συνείδηση που αφορούσαν την ηρωική πλευρά του παρελθόντος. Τα αναγνωστικά που εκδόθηκαν το 1939 συντονίστηκαν στο «μεταξικό» κλίμα και χρησιμοποιήθηκαν τελικά μέχρι και το σχολικό έτος 1947-1948, αν και κατά το διάστημα 1940-1946 ο πόλεμος, η κατοχή και οι ανωμαλίες των χρόνων οδήγησαν σε μία ολοκληρωτική εξάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος.