Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1964 με υπουργό Παιδείας τον ίδιο τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου και βασικό σύμβουλο τον Ευάγγελο Παπανούτσο δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί στον βραχύτατο χρόνο που μεσολάβησε από τη νομοθετική κατοχύρωσή της ως την έναρξη της ανατροπής της (24.10.1964 – 15.7.1965). Τα μεγάλα νομοσχέδια που θα ολοκλήρωναν το πλαίσιό της, ένα για την τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση και ένα για την τριτοβάθμια/πανεπιστημιακή ήταν έτοιμα αλλά δεν πρόλαβαν να ολοκληρώσουν τον κυρωτικό κύκλο τους. Χωρίς θεσμική αναμόρφωση έμειναν και τα σχετικά με το σχολικό βιβλίο, εκτός από την ένταξή του στις παροχές της «δωρεάν παιδείας».

Ωστόσο, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, το νέο σώμα που θεσμοθετήθηκε για να υποστηρίξει το μεταρρυθμιστικό έργο, εξασφάλισε, μόλις το επέτρεψε η στελέχωσή του το Φεβρουάριο του 1965, τη συγγραφή, έγκριση και εκτύπωση εννέα εγχειριδίων για να μπορέσει να εφαρμοστεί το νέο πρόγραμμα με την έναρξη του σχολικού έτους 1965/1966. Από τα εννέα, ένα ήταν η προσαρμογή για σχολική χρήση της Γραμματικής του Μανόλη Τριανταφυλλίδη, τέσσερα ήταν επανεκδόσεις κλασικών νεοελληνικών μεταφράσεων: των Μηδικών του Ηροδότου (από τον Βλαχογιάννη), δύο της Οδύσσειας (των Εφταλιώτη/Ποριώτη και Σιδέρη) και της Ιλιάδας (του Πολυλά) και μόνο τα υπόλοιπα τέσσερα ήταν καινούργιες, επί τούτω συγγραφές: για την Α΄ Γυμνασίου η Ιστορία των αρχαίων χρόνων ως το 146 π.Χ. της Αθηνάς Καλογεροπούλου και (για το μάθημα των Θρησκευτικών) Η υπόσχεση και η εκπλήρωση της βασιλείας του Θεού των Χ. Γκότση και Κ. Γρηγοριάδη, ενώ για τη Β΄ Γυμνασίου η Ιστορία ρωμαϊκή και μεσαιωνική του Κώστα Καλοκαιρινού και ένα βιβλίο της αρχαίας γραμματείας (Πλουτάρχου Θεμιστοκλής-Περικλής σε μετάφραση Μιχ. Χ. Οικονόμου).

Τα νέα εγχειρίδια δεν καινοτομούν όσο κι αν εκφράζουν μια νέα διδακτική τακτική και μια διαφορετική θεματική προσέγγιση. Παρ’ όλα αυτά αποτέλεσαν αντικείμενο έντονων επικρίσεων στο πλαίσιο της αντιμεταρρυθμιστικής πολεμικής, η οποία έφτασε ως το σημείο να αντιμετωπίσει και περίπτωση πολτοποίησής τους από τις κυβερνήσεις της «Αποστασίας». Ειδικότερα, λ.χ., το βιβλίο των Θρησκευτικών κατηγορήθηκε ότι θίγει ορισμένες από τις βάσεις της ορθόδοξης θρησκείας (ασχολήθηκε με αυτό και η Ιερά Σύνοδος σε ειδική συνεδρία). Αλλά την πιο βίαιη κριτική δέχτηκε η Ιστορία ρωμαϊκή και μεσαιωνική του Καλοκαιρινού, που κατηγορήθηκε ότι αμφισβητεί την αδιάλειπτη συνέχεια του έθνους, αποτιμά θετικά τους προαιώνιους εχθρούς της Ελλάδας, υπονομεύει την εθνική ενότητα καλλιεργώντας ταξική συνείδηση και γενικά αντιστρατεύεται την ενστάλαξη του εθνικού φρονήματος στις συνειδήσεις των μαθητών. Το βιβλίο χρησιμοποιήθηκε στα σχολεία μόνο από την έναρξη του σχολικού έτους ως την 1^η Δεκεμβρίου 1965, οπότε αποσύρθηκε με εντολή του υπουργού Παιδείας Στέλιου Αλλαμανή.

Χαρακτηριστικό, εξάλλου, του τρόπου με τον οποία αντιμετωπίζονται διαχρονικά τα θέματα του σχολικού βιβλίου στην Ελλάδα είναι και το γεγονός ότι η Ιστορία του Κώστα Καλοκαιρινού χρησιμοποιήθηκε ξανά κατά την Μεταπολίτευση (το σχολικό έτος 1975/1976) ως σχολικό εγχειρίδιο (στη Β΄ Λυκείου και όχι τη Β΄ Γυμνασίου, στην οποία χρησιμοποιήθηκε αρχικά) –με σημαντικές όμως παρεμβάσεις: δόθηκε πιο «συμμορφωμένος» τίτλος (Ιστορία ρωμαϊκή και βυζαντινή), προσαρμόστηκαν αρκετοί από τους τίτλους των επιμέρους κεφαλαίων (ενδεικτικά: για τη «μεταμόρφωση του ρωμαϊκού κόσμου σε ελληνικοχριστιανικό» - αντί μεσαιωνικό), και αναμορφώθηκαν τα επίμαχα κεφάλαια.